In de zorg hebben cliënten vaak te maken met overgevoeligheid voor prikkels. Deze prikkels komen van verschillende bronnen, zoals geluiden, geuren, veranderingen, kleuren, aanrakingen en bewegingen. Dit kan leiden tot stress, onrust en gedragsproblemen.
Ontfocussen biedt een effectieve oplossing om prikkels te verminderen, waardoor cliënten meer rust ervaren. In dit blog leggen we uit hoe ontfocussen werkt en bespreken we innovatieve zorgoplossingen die bijdragen aan de rust voor jouw cliënten én de omgeving.
Wat doe je als een bewoner omgevingsprikkels zelf niet goed kan reguleren en hierdoor veel stress ervaart?
Wat is ontfocussen?
Onze hersenen verwerken de hele dag door informatie die via onze zintuigen binnenkomt. Soms komt er echter zoveel informatie binnen dat dit stress en onrust veroorzaakt. Met name in de zorg kan dit problematisch zijn, waar een teveel aan prikkels kan leiden tot gedragsproblemen. Dit komt vooral voor bij mensen die moeite hebben met prikkelverwerking, zoals dementerende ouderen of mensen met een verstandelijke beperking. Ontfocussen biedt een oplossing door cliënten tijdelijk in een prikkelarme omgeving te plaatsen. Hierdoor krijgen zowel lichaam als geest de kans om te herstellen.
Ontfocussen is een innovatieve methode die cliënten helpt bij het verminderen van fysieke en mentale belasting. In de zorg leidt dit vaker tot een betere gemoedstoestand, minder probleemgedrag en meer rust, voor zowel de cliënt als voor de zorgverlener. Vooral in situaties waarin prikkelverwerking een uitdaging is, zoals bij dementie of verstandelijke beperkingen, biedt ontfocussen uitkomst.
Innovaties rondom ontfocussen
De uitdaging voor dementerende ouderen
Bij dementerende ouderen is het vaak moeilijk om prikkels te verwerken. In een prikkelarme omgeving kunnen ze onrustig worden en zelf prikkels gaan creëren, wat kan leiden tot stress en ongemak. Dit is niet alleen belastend voor de cliënten, maar ook voor de zorgverleners die moeten omgaan met gedragsproblemen zoals dwalen, roepen of onrustig gedrag.
Onderzoek van Prins, Heijkants en Willemse toont aan dat bij 80% tot 90% van de mensen met dementie één of meerdere gedragsproblemen voorkomen. Deze problemen zijn vaak een gevolg van een verstoorde prikkelverwerking door de ziekte. Deze gedragsproblemen zorgen voor extra uitdagingen en stress bij zorgverleners.
De innovatieve Re-load ontfocus-stoel biedt hier een oplossing voor. Tijdens de pilotfase is gebleken dat deze stoel een positief effect heeft op het verminderen van probleemgedrag en stress bij cliënten, terwijl het tegelijkertijd alertheid stimuleert.
Niet alleen bij dementie, maar ook bij mensen met een verstandelijke beperking speelt prikkelverwerking een grote rol. Onrust en stress kunnen ontstaan door over- of onderprikkeling. De Re-load stoel helpt om de balans te herstellen door prikkels te verminderen of juist toe te voegen.
De oplossing: de Re-Load ontfocusstoel
De Re-Load is een innovatieve stoel, voorzien van Bluetooth speakers en een instelbaar trilsysteem. Hij biedt een unieke combinatie van muziek en fysieke sensatie. De trillingen zijn gekoppeld aan de muziek en worden door het lichaam geleid. Deze trillingen hebben een bijzonder positief effect op dementerende cliënten: ze ervaren minder onrust en voelen zich meer ontspannen.
Andy Bruce, specialist in psychosociale interventies bij Zorggroep Amsterdam Oost Flevohuis, benadrukt de voordelen van de Re-load stoel:
"De Re-load is een aanwinst bij ons op de afdeling. Je ziet meer ontspannen bewoners, maar ook meer ontspannen personeel."
De stoel is ontwikkeld in samenwerking met verschillende zorgorganisaties binnen de gehandicaptenzorg en verpleeghuiszorg. Wat deze stoel bijzonder maakt, is dat hij eruitziet als een gewone relaxstoel, maar daadwerkelijk een grote impact heeft op het welzijn van cliënten. Muziek heeft een bewezen positief effect op stemming, emoties en gedrag. In combinatie met de trillingen, die zijn afgestemd op de muziek, wordt de ontspannende werking van de Re-load stoel verder versterkt.
Innovatieve prikkelreductie: de 4-Senses en de 4-Senses Cap
Prikkelverwerking kan een grote uitdaging zijn voor cliënten met dementie of een verstandelijke beperking. Zowel overprikkeling als onderprikkeling kan leiden tot gedragsproblemen, stress en onrust. Om deze problemen te verlichten, zijn innovatieve oplossingen ontwikkeld zoals de 4-Senses akoestische stoel en de 4-Senses Cap. Deze producten van Health2Work bieden effectieve manieren om omgevingsprikkels te reduceren en rust te brengen in de zorgomgeving.
De 4-Senses akoestische stoel
De 4-Senses akoestische stoel is ontworpen om cliënten een gevoel van geborgenheid te bieden, door de omgeving tijdelijk af te schermen van externe prikkels. Wanneer iemand plaatsneemt in de stoel, vormt deze zich als een cocon om de gebruiker heen, waardoor storende geluiden en andere zintuiglijke prikkels worden gedempt. Dit geeft cliënten de kans om te ontspannen zonder zich volledig af te zonderen van de groep.
Naast de fysieke vorm van de stoel die voor een gevoel van veiligheid zorgt, beschikt de stoel ook over ingebouwde geluidsboxen waarmee rustgevende muziek kan worden afgespeeld. De verlichting in de stoel kan in verschillende kleuren worden ingesteld om de sfeer te personaliseren en verder bij te dragen aan ontspanning.
Twan, een persoonlijk begeleider, vertelt over de positieve effecten van de 4-Senses stoel op de bewoners:
"De stoel is een uitkomst voor onze bewoners. Er wonen hier jonge mannen met een licht verstandelijke beperking. Doordat ze niet goed hebben leren omgaan met stressvolle situaties, uit zich dat soms in moeilijk verstaanbaar gedrag. En dat kan in een drukke woonkamer tot flinke escalaties leiden."
Hij vervolgt: "In de stoel kunnen zij in een eigen veilige omgeving tot rust komen. Door de vormgeving van de stoel krijgen ze minder mee van alle geluiden om hen heen. Dat geeft hen de mogelijkheid in de woonkamer aanwezig te zijn, zonder overprikkeld te raken. Ook wanneer ze stress ervaren. En daardoor hoeven zij zich niet af te zonderen op hun kamer."
De 4-Senses Cap
De 4-Senses Cap is een doorontwikkeling van de akoestische stoel, speciaal ontworpen voor cliënten in een rolstoel of bed. Net als de stoel, creëert de Cap een coconachtige omgeving die omgevingsprikkels vermindert en helpt bij het ontspannen. Wat deze Cap uniek maakt, is de flexibiliteit waarmee het aan verschillende behoeften kan worden aangepast, zoals het afspelen van muziek en de keuze uit verschillende kleuren verlichting.
Deze innovatie, ontwikkeld in samenwerking met zorgorganisaties, stelt cliënten in staat om zelfs in drukke zorgomgevingen tot rust te komen. Door de verlichting en muziek aan te passen, kan de Cap worden afgestemd op de persoonlijke voorkeuren van de cliënt, waardoor zij zich meer ontspannen voelen en minder gestrest raken.
Nachtelijke onrust
Voor cliënten die kampen met slaapproblemen of nachtelijke onrust, biedt de 4-Senses Cap ook uitkomst. De coconvorm helpt bij het verminderen van sensorische prikkels en voorkomt overstimulatie, waardoor cliënten sneller in slaap vallen en rustiger slapen. Dit is vooral van belang bij cliënten met dementie, voor wie muziek een bewezen effectieve manier is om nachtrust te bevorderen. Muziek en sfeerverlichting zorgen samen voor een kalmerend effect dat helpt om nachtelijke onrust en dwalen te verminderen.
Ontfocussen als sleutel tot rust
De zorgsector staat voor de uitdaging om cliënten met uiteenlopende behoeften op een mensgerichte en effectieve manier te ondersteunen. Innovaties zoals de Re-load ontfocus-stoel, de 4-Senses akoestische stoel, en de 4-Senses Cap bieden waardevolle oplossingen voor het verminderen van stress, onrust en gedragsproblemen bij cliënten met dementie of verstandelijke beperkingen. Door het creëren van prikkelarme en aanpasbare omgevingen kunnen cliënten zich veilig en geborgen voelen, wat bijdraagt aan hun welzijn en gemoedstoestand.